Nikodem Antczak, Do Pompejusza za Horacym
O Pompejuszu, sycylijski magnacie!
Bogactwa twe ni sławy, ni żywota wiecznego ci nie przyniosą.
Jak Tyton zapomnianym zostaniesz.
Jednozdaniową notatką w uczniowskim zeszycie upamiętnionym.
Ty, co poklasku wśród plebsu szukasz.
Myśli twoje jutrem zadręczasz, zamiast dniem teraźniejszym się cieszyć.
Do miejsca każdego w szacie królewskiej się wybierasz.
Ty, co umiaru nie posiadasz.
Płaszcz twój dwukrotnie purpurą barwiony.
Z łoża twego wyrwanym zostajesz przez chciwość sny twe plamiącą.
Tyś nie żeglarzem, ojczyzny perfekcyjnej szukającym,
którego wędrówka długa mądrości ilości daje takie,
jakich ty w życiu całym swoim nie posiądziesz.
Porzuć więc wille swoje oraz rodzaju wszelkiego bogactwa
I podobnie jak wędrowiec udaj się w lądy dalekie.
Wśród Germanów i Brytów zamieszkaj,
scytyjskie stepy nawiedź,
Góry Kurdystańskie i Pontyjskie przebądź,
przez arabską pustynię się udaj,
do kuszyckiej chaty zawitaj,
wyżyny Hispanii i lasy galijskie odwiedź.
I wreszcie poznawszy życie, zaznaj spokoju w Hiperborei.
Horacy, Do Pompejusza Grosfusa1 (Otium divos rogat…)
O spokój błaga bogów w czas podróży
samotny żeglarz na egejskiej toni,
kiedy na niebie gwiazdy gasną, księżyc
chmura przysłoni […]
Kto poprzestaje na małym, solniczką
ojców świeci między stołów darami,
ma sen spokojny, dobrej myśli brudna
chciwość nie plami.
Czemu tak krótkie życie, a żądanie
nadmierne? Czemu wędrujemy wiecznie?
Można z ojczyzny uciec, lecz od siebie
nikt nie uciecze. […]
Kto dobrą myślą22 w dniu dzisiejszym żyje,
ten nie zabiega o jutro łaskawsze,
drwiną gorycze zaprawia: szczęśliwym
trudno być zawsze.
Achilles krótko żył i wielkim został,
a Tyton długo i znikomym stał się —
może, co tobie los zabrał, mnie odda
w stosownym czasie.
O Grosfie, twoje stada sycylijskich
krów ryczą, słychać, jak klacz drży w kwadrydze,
na twoich barkach płaszcz dwakroć barwiony
purpurą widzę –
a mnie od losu starczy w skromnym darze
greckiej Kameny pieśń i szczupła scheda.
Z dumą odpycham zawistnych,
o poklask pospólstwa nie dbam.